Ta thường nhận thấy khái niệm “tài sản hình thành trong tương lai” là một đối tượng phổ biến của các giao dịch dân sự. Vậy tài sản hình thành trong tương lai là gì? Tại sao pháp luật lại công nhận một tài sản không có ở hiện tại đủ điều kiện để giao kết các giao dịch dân sự?
Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Dân sự 2015
- Nghị định 163/2006/NĐ-CP
- Nghị định 11/2012/NĐ-CP
Nội dung tư vấn
Tài sản hình thành trong tương lai là gì?
Quy định tại khoản 2 Điều 108 BLDS 2015, tài sản hình thành trong tương lai bao gồm tài sản chưa được hình thành, hay tài sản đã được hình thành nhưng chủ thể xác lập quyền sở hữu tài sản sau thời điểm xác lập giao dịch.
Có thể hiểu rằng, tài sản hình thành trong tương lai có thể là tài sản chưa được hình thành tại thời điểm các bên thiết lập giao dịch hoặc là tài sản đã được hình thành nhưng quyền sở hữu tài sản chưa được chuyển giao cho một bên tham gia giao dịch.
Bên cạnh đó, tại khoản 2 điều 4 Nghị định 163/2006/NĐ-CP: “Tài sản hình thành trong tương lai là tài sản thuộc sở hữu của bên bảo đảm sau thời điểm nghĩa vụ được xác lập hoặc giao dịch bảo đảm được giao kết. Tài sản hình thành trong tương lai bao gồm cả tài sản đã được hình thành tại thời điểm giao kết giao dịch bảo đảm, nhưng sau thời điểm giao kết giao dịch bảo đảm mới thuộc sở hữu của bên bảo đảm”.
Đặc điểm của tài sản hình thành trong tương lai
Thứ nhất, là tài sản. Điều kiện đầu tiên, tài sản hình thành trong tương lai phải đảm bảo điều kiện là tài sản theo quy định tại Điều 105 BLDS. Là tài sản mới có thể chuyển giao khi các bên tham gia giao dịch dân sự.
Thứ hai, thuộc sở hữu của bên bảo đảm sau thời điểm nghĩa vụ được xác lập hoặc giao dịch bảo đảm được giao kết.
Thứ ba, bao gồm cả tài sản được hình thành tại thời điểm giao kết giao dịch bảo đảm, nhưng sau thời điểm giao kết giao dịch bảo đảm mới thuộc sở hữu của bên bảo đảm.
Các loại tài sản hình thành trong tương lai
Quy định tại Nghị định 11/2012/NĐ-CP, tài sản hình thành trong tương lai bao gồm:
- Tài sản được hình thành từ vốn vay;
- Tài sản đang trong giai đoạn hình thành hoặc đang được tạo lập hợp pháp tại thời điểm giao kết giao dịch bảo đảm;
- Tài sản đã hình thành và thuộc đối tượng phải đăng ký quyền sở hữu, nhưng sau thời điểm giao kết giao dịch bảo đảm thì tài sản đó mới được đăng ký theo quy định của pháp luật.
Điều kiện để tài sản hình thành trong tương lai được phép giao dịch
Điều kiện chung
Theo Điều 295 Bộ luật dân sự 2015, để có thể thực hiện giao dịch đối với tài sản hình thành trong tương lai thì trước hết tài sản này phải đáp ứng điều kiện sau:
- Về nguyên tắc thì vật bảo đảm nghĩa vụ dân sự phải thuộc quyền sở hữu hoặc thuộc quyền sử dụng, quản lý và xác định được giá trị, số lượng tài sản của bên bảo đảm.
- Được cho, chuyển nhượng, cầm cố, thế chấp và các giao dịch khác.
- Tài sản không có tranh chấp, tức là tài sản không có tranh chấp về quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng, quản lý của bên bảo đảm.
- Không bị kê biên để bảo đảm thi hành án.
- Tài sản mà pháp luật quy định phải mua bảo hiểm thì bên bảo đảm phải mua bảo hiểm tài sản trong thời hạn bảo đảm tiền vay.
Điều kiện riêng
Theo Điều 309, Điều 317 Bộ luật dân sự 2015, đối với tài sản hình thành trong tương lai thì ngoài điều kiện chung trên, trường hợp tài sản hình thành trong tương lai là đất, tài sản gắn liền với đất cần giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, quyền sử dụng, tùy từng trường hợp cụ thể mà có thể là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà nhưng cũng có thể là hợp đồng góp vốn, quyết định giao thuê đất.
Và đối với tài sản hình thành trong tương lai là vật tư, hàng hóa thì bên đảm bảo phải có khả năng quản lý, giám sát tài sản bảo đảm để thay thế cho giấy tờ chứng minh quyền sở hữu.
So sánh tài sản hình thành trong tương lai và tài sản hiện có
| Tiêu chí | Tài sản hiện có | Tài sản hình thành trong tương lai |
| Căn cứ | Khoản 1 Điều 108 Bộ luật Dân sự hiện hành | Khoản 2 Điều 108 Bộ luật Dân sự hiện đang có hiệu lực |
| Định nghĩa | Là tài sản đã hình thành và chủ thể đã xác lập quyền sở hữu, quyền khác với tài sản trước hoặc tại thời điểm xác lập giao dịch | Không có định nghĩa cụ thể |
| Đặc điểm | – Là tài sản đã hình thành
– Đã xác lập quyền sở hữu, quyền khác trước hoặc tại thời điểm giao dịch |
– Là tài sản chưa hình thành hoặc đã hình thành nhưng xác lập quyền sở hữu sau thời điểm giao dịch |
| Ví dụ | Anh A bán chiếc xe máy cho Chị B. Tại thời điểm ký hợp đồng mua bán xe, 2 bên ký hợp đồng mua bán xe. Anh A giao chiếc xe cho chị B và chị B chở thành chủ sở hữu của chiếc xe | Bà A và Ông B có giao dịch mua bán một căn nhà. Tuy nhiên, tại thời điểm hai ông bà ký hợp đồng mua bán, ngôi nhà vẫn chưa hoàn thiện. |
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Pháp Trị liên quan đến câu hỏi “Thế nào là tài sản hình thành trong tương lai”. Bạn đọc có nhu cầu được tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ Hotline 0833.125.123
