Thưa luật sư, gia đình tôi đang xây nhà trên phần đất có sổ đỏ, đã được cấp giấy phép xây dựng đầy đủ. Tuy nhiên, trong quá trình thi công, hàng xóm liên tục cản trở: không cho xe vật liệu vào, không cho đào móng, thậm chí còn phun nước vào tường đang xây. Trong trường hợp này, tôi nên làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình theo đúng quy định pháp luật?
Trả lời:
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi. Trường hợp của bạn là tình huống khá phổ biến trên thực tế, khi quyền xây dựng hợp pháp của người dân bị hàng xóm làm khó bằng nhiều hình thức. Để giải quyết đúng luật và giữ được sự bình yên trong khu phố, Luật sư Nguyễn Thanh Phong – Luật sư Công ty Luật TNHH Pháp Trị thuộc Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội có chia sẻ quan điểm như sau:
Theo Luật Xây dựng năm 2014 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2020), người dân được phép thi công nhà ở nếu: i) Có giấy phép xây dựng hợp lệ (trong trường hợp công trình cần xin phép); ii) Không lấn chiếm đất của người khác; iii) Có biện pháp bảo đảm an toàn cho các công trình liền kề (nếu có ảnh hưởng).
Nếu bạn đã thực hiện đúng những yêu cầu trên thì rõ ràng, việc xây nhà của bạn là hoàn toàn hợp pháp, và không ai có quyền được cản trở.
Việc hàng xóm ngăn không cho xe vật liệu ra vào, cản trở đào móng hoặc cố tình phun nước vào công trình đang thi công không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng, mà còn xâm phạm quyền sử dụng đất hợp pháp của bạn. Những hành vi này vừa trái đạo lý, vừa vi phạm pháp luật. Theo Điều 15 Nghị định 123/2024/NĐ-CP, người có hành vi cản trở trái phép việc sử dụng đất của người khác có thể bị xử phạt hành chính từ 01 đến 03 triệu đồng. Nếu gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc có yếu tố đe dọa, phá hoại, người vi phạm còn có thể bị xử lý hình sự.
Nếu không may bạn rơi vào tình huống như trên, thì việc đầu tiên bạn cần làm đó là giữ bình tĩnh và thực hiện theo các bước như sau:
Bước 1: Kiểm tra lại tính hợp pháp của việc xây dựng. Xác minh lại giấy phép xây dựng, sổ đỏ và ranh giới đất. Đảm bảo việc thi công không vượt ranh giới hoặc ảnh hưởng đến công trình, nhà ở kế bên.
Bước 2: Ghi nhận hành vi vi phạm. Dùng điện thoại quay video, chụp ảnh lại các hành vi cản trở của hàng xóm (chặn xe, phun nước, ngăn đào móng…) để làm căn cứ bảo vệ quyền lợi của mình.
Bước 3: Nhắc nhở trực tiếp, chủ động đề nghị chấm dứt hành vi. Bạn có thể trao đổi một cách ôn hòa để tránh căng thẳng, đồng thời giải thích rõ quyền xây dựng của mình theo quy định.
Bước 4: Nhờ cơ quan chức năng can thiệp nếu hành vi vẫn tiếp diễn bằng việc gửi đơn kiến nghị đến UBND xã/phường nơi đang xây dựng. Trường hợp nghiêm trọng hơn như bị đe dọa, phá hoại tài sản, bạn có thể gửi đơn tố giác đến cơ quan công an để được bảo vệ.
Trong xã hội pháp quyền, quyền xây dựng nhà ở hợp pháp của bạn không phải là điều phải “xin cho” từ bất kỳ ai, kể cả hàng xóm. Nhưng để quyền đó được thực thi trọn vẹn, bạn cần sự tỉnh táo, sự hiểu biết và – khi cần – sự hỗ trợ pháp lý đúng lúc. Không nên thỏa hiệp bằng vật chất để “mua sự yên ổn” – điều này có thể khiến tình hình lặp lại trong tương lai.
Tôi luôn nói với thân chủ của mình: “Xây nhà là việc lớn, đừng để nó biến thành cuộc chiến”. Chuẩn bị kỹ lưỡng và xử lý khéo léo – bạn sẽ vừa xây được nhà, vừa giữ được sự bình yên trong xóm giềng.
Mong rằng nội dung này sẽ giúp bạn tháo gỡ được vụ việc của bạn. Trường hợp bạn vẫn không thể giải quyết được hãy thể liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ một cách kịp thời.
Trân trọng./.
Luật sư Nguyễn Thanh Phong
Luật sư Công ty Luật TNHH Pháp Trị
